SJ-01 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu T-72/PT-91 w zakresie ogólnej budowy i obsługi
Stanowisko jest przeznaczone do nauki dla załóg czołgowych i służb remontowych w zakresie budowy i obsługi czołgu T-72/PT-91. Umożliwia ono zapoznanie szkolonych z rozmieszczeniem i wzajemnym połączeniem poszczególnych zespołów, urządzeń i przyrządów w czołgu oraz z zasadami pracy i eksploatacji. Pozwala także na naukę praktycznego prowadzenia prac związanych z obsługą techniczną czołgu (codzienną i okresową) oraz metodyką usuwania typowych uszkodzeń i niesprawności.
W szczególności możliwe jest nauczanie w zakresie wykorzystania:
• radiostacji i telefonu wewnętrznego
• przyrządów układu ochrony przed bronią masowego rażenia (z wyjątkiem wytworzenia nadciśnienia we wnętrzu wozu) i układu przeciwpożarowego
• przyrządów oświetleniowych i sygnalizacyjnych
• przyrządów obserwacyjnych dziennych i nocnych
• celownika dalmierza
• działania automatu załadowania
• działania stabilizatora uzbrojenia
Stanowisko szkolenia ogólnego stanowią:
• kratowy kadłub czołgu
• kratowa wieża z makietą armaty
• zestaw części i zespołów czołgu T-72/PT-91 zamontowanych wewnątrz i na zewnątrz kadłuba i wieży w sposób identyczny jak w czołgu bojowym.
Dodatkowo stanowisko posiada:
• imitator styku klina zamkowego
• licznik cykli ładowania
• imitator odrzutu
• zasilacz prostownikowy, stabilizowany 24V/250A
Dla zwiększenia widoczności mechanizmów w stanowisku nie są zamontowane elementy powtarzalne. Większość mechanizmów zamontowanych w stanowisku umożliwia demonstrację ich pracy.
SJ-02 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie ogólnej budowy i obsługi automatu ładowania armaty
Stanowisko przeznaczone jest do praktycznej nauki budowy, zasad pracy i użytkowania automatu ładowania armat czołgu T-72/PT-91.
SJ-02 służy do ukształtowania prawidłowych nawyków niezbędnych przy użytkowaniu automatu, a także do nauki prowadzenia prac związanych z codzienną i okresową obsługą automatu w trakcie eksploatacji czołgu.
Stanowisko umożliwia:
• załadowanie armaty z transportera obrotowego w cyklu automatycznym, półautomatycznym i ręczne
• ręczne załadowanie armaty ze stelaży znajdujących się na podłodze transportera
• załadowanie i rozładowanie transportera obrotowego w cyklu półautomatycznym i ręczne
• sunięcie załadowanej makiety pocisku i ładunku z lufy makiety armaty odbywa się ręcznie przy użyciu specjalnego wybijaka
• Stanowisko to zestaw w pełni sprawnych urządzeń automatu ładowania stosowanego w czołgu T-72/PT-91
Dodatkowo stanowisko posiada:
• imitator styku klina zamkowego
• pochłaniacz łusek
• licznik cykli ładowania
• blokadę mechanizmu podnoszenia armaty
Wymienione urządzenia wmontowane są w ażurową makietę wieży czołgowej z wbudowaną ruchomą makietą armaty w sposób identyczny jak w czołgu bojowym. Całość ustawiona jest na specjalnym ażurowym stojaku imitującym przestrzeń wewnętrzną przedziału bojowego kadłuba czołgu. Ażurowa konstrukcja stojaka i wieży umożliwia obserwację wszystkich zespołów wchodzących w skład automatu tak pod względem miejsca ich zamontowania jak i zasady pracy. Stanowisko zasilane jest za pośrednictwem stabilizowanego zasilacza prądu stałego 24V/100A.
SJ-03S – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie układu kierowania i smarowania
Stanowisko szkolenia mechanika-kierowcy przeznaczone jest do nauki dla załóg czołgu w zakresie budowy i zasady pracy układów kierowania czołgiem T-72/PT-91.
Stanowisko pozwala na zapoznanie się szkolonych z rozmieszczeniem i budową zespołów, a także z zasadą pracy układów sterowania i smarowania. Na stanowisku szkolenia można również prowadzić praktyczne prace związane z obsługą codzienną i okresową układów sterowania i smarowania.
W szczególności stanowisko umożliwia pozorowane sterowanie:
• włączaniem skrzyni biegów
• przełączaniem biegów
• skręceniem pojazdu
• hamulcem
• układem podania paliwa (sterowanie pompą wtryskową)
• żaluzjami
• otwieraniem i zamykaniem włazu mechanika-kierowcy i włazu zapasowego.
Stanowisko zawiera następujące zespoły:
• dwuczęściowy, kratowy kadłub z wbudowanymi wahliwymi kółkami
• wyposażenie przedziału mechanika-kierowcy z elementami sterowania: skrzyniami biegów, hamulcami, podawaniem paliwa, żaluzjami
• siedzisko mechanika-kierowcy
• tablicę przyrządów kontrolno – pomiarowych
• pulpit wynośny z lampkami sygnalizacyjnymi
• elementy wyposażenia elektrycznego (wentylator kierowcy, lampa sufitowa)
• elementy wyposażenia pneumatycznego (manometr, butle, zawór rozruchu powietrznego)
• dodatkowe wyposażenie (hełmofon, pojemnik na TNPO-168W, zbiornik na wodę)
• mechanizmy rozdzielcze z wałem łączącym
• właz mechanika-kierowcy i właz zapasowy
• przyrządy obserwacyjne
• układ hydrauliczny smarowania skrzyń przekładniowych w tym zbiornik oleju
• urządzenia zaworowe
• filtr oleju magistrali odpompowującej
• pompę tłoczącą olej
• dwie pompy odpompowujące olej ze skrzyń biegów i przekładni pośredniej
• hydrocyklon
• pompę podtłaczającą olej
• czujniki manometrów
• przewody łączące
• filtr ssący skrzyni biegów
• osłonę wałów skrzyni biegów
• odpowietrznik (filtr odpowietrzający)
• zawór rozdzielczy
• makietę przekładni pośredniej
• makietę pokrywy skrzyni biegów.
SJ-04 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie układu ochrony przed bronią masowego rażenia
Stanowisko przeznaczone jest do praktycznego nauczania dla załóg czołgowych w zakresie zasad prawidłowej eksploatacji oraz budowy i działania układu ochrony przed skutkami użycia broni masowego rażenia stosowanego w czołgu T-72/PT-91.
Pozwala ono na zademonstrowanie pełnego cyklu działania, nauczenie czynności kontrolno-obsługowych układu ochrony, a także nauczenie lokalizacji i usuwania najczęściej występujących usterek.
W szczególności stanowisko umożliwia:
• sprawdzenie działania układów ochrony
• sprawdzenie zdolności do pracy przyrządu rozpoznania skażeń i układu przeciwpożarowego
• działanie awaryjne układu ochrony
• sprowadzenie mechanizmów wykonawczych układu do położenia wyjściowego
• symulowanie niesprawności układu ochrony z pulpitu instruktora
Stanowisko składa się z trzech zasadniczych bloków funkcjonalnych połączonych przewodami elektrycznymi:
1. stanowiska właściwego
2. pulpitu instruktora (wykładowcy)
3. zasilacza prostownikowego
Stanowisko właściwe stanowi wspornik odwzorowujący w przybliżeniu lewy bok kadłuba czołgu T-72/PT-91, na którym zamocowane są wszystkie układy, przyrządy i mechanizmy wykonawcze układu ochrony, rozmieszczone w sposób zbliżony jak w czołgu T-72/PT-91. Odstępstwem od tej zasady jest usytuowanie makiet tablicy przyrządów kontrolnych mechanika-kierowcy oraz prawej i lewej tablicy wieży w „przedniej” części stanowiska. Pulpit instruktora wyposażony jest w lampki sygnalizacyjne i przełączniki umożliwiające symulowanie usterek w urządzeniach elektrycznych oraz w bezpieczniki. Skutki symulowanych usterek widoczne są na stanowisku właściwym.
Zasilacz przyłączony jest do sieci 3x380V i stanowi źródło zasilania stanowiska właściwego i pulpitu instruktora. Wykonany jest na bazie typowego zasilacza diodowego BSG24/100A.
SJ-05 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie budowy układu smarowania silnika.
Stanowisko przeznaczone jest do praktycznej nauki dla załóg czołgu T-72/PT-91 w zakresie budowy i zasady pracy układu smarowania silnika. Wizualnie stanowisko odwzorowuje fragmenty układu smarowania silnika rozmieszczone w sposób zbliżony do rzeczywistego rozmieszczenia w czołgu T-72/PT-91.
Komplet stanowiska obejmuje zasadnicze elementy:
• odśrodkowy filtr oleju
• filtr oleju
• główny zbiornik oleju z przekrojami
• pompę olejową silnika
• pompę podtaczającą olej
• pokrywę centralnego doprowadzenia oleju
• czujnik ciśnienia oleju
• przewody łączące
Wymienione wyżej elementy zamontowane są na specjalnie zaprojektowanym stojaku, wyposażonym w kółka umożliwiające przemieszczanie stanowiska.
SJ-06 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie budowy układu paliwowego
Stanowisko przeznaczone jest do praktycznego nauczania załóg czołgowych budowy i zasady pracy układu paliwowego czołgu T-72/PT-91.
Stanowisko układu paliwowego czołgu T-72/PT-91 jest zaprojektowane i wykonane w taki sposób, że stanowi wizualne odzwierciedlenie układu paliwowego wyrobu bazowego. Poszczególne elementy układu są przymocowane na makiecie lewego, przedniego zbiornika paliwa. Komplet stanowiska obejmuje następujące, zasadnicze elementy:
• pompę odśrodkową paliwa
• króciec do odpompowania paliwa ze zbiorników przez pompę odśrodkową
• ręczną pompę paliwa
• zawór odpowietrzający
• filtr wstępnego oczyszczania paliwa
• kurek rozdzielczy paliwa
Makieta lewego, przedniego zbiornika paliwa wyposażona jest w czujnik miernika poziomu paliwa oraz zawór spustowy. Całość zamontowana jest na obrotowym stojaku w pozycji identycznej jak w czołgu T-72/PT-91. Stanowisko szkoleniowe jest przeznaczone do ustawienia na stole i eksploatacji w pomieszczeniach stacjonarnych (salach wykładowych) w dowolnych warunkach klimatycznych.
SJ-07 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie budowy układu zasilania paliwem
Stanowisko szkoleniowe układu zasilania silnika paliwem przeznaczone jest do nauki dla załóg czołgu T-72/PT-91 w zakresie budowy i zasady pracy układu zasilania paliwem silnika i termicznej aparatury dymotwórczej (TAD).
W skład stanowiska wchodzą podzespoły:
• rama (stojak)
• pompa odśrodkowa BCN-1
• króciec do odpompowania paliwa ze zbiorników przez pompę BCN-1
• ręczna pompa paliwa RNM-1
• zawór odpowietrzający
• filtr wstępnego oczyszczania paliwa
• kurek rozdzielczy paliwa
• pompa podająca paliwo
• filtr dokładnego oczyszczania paliwa
• zawór pływakowy
• kurek włączania zewnętrznych zbiorników paliwa
• zawór elektromagnetyczny TAD
• wtryskiwacz
• przewody rurowe TAD
Ponadto stanowisko wyposażone jest w:
• czujnik pomiaru poziomu paliwa w przednim, lewym zbiorniku
• zawór spustowy lewego, przedniego zbiornika
• makietę pompy wtryskowej z jednym wtryskiwaczem
• makietę zbiornika wyrównawczego.
SJ-08 – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie budowy układu smarowania silnika.
Stanowisko przeznaczone jest do praktycznego szkolenia ogniowego dla załóg czołgu T-72/PT-91, przy czynnym udziale instruktora prowadzącego szkolenie. Pozwala ono na zapoznanie szkolonych z rozmieszczeniem w czołgu urządzeń i mechanizmów wykorzystywanych w procesie celowania i strzelania, a także nauczenie:
• obserwacji pola walki
• określania odległości od celów
• prowadzenia ognia z armaty
Prowadzenie ognia z armaty symulowane jest oddawaniem pojedynczych strzałów ze sprzężonego karabinu PKT przy użyciu elektrospustów armaty.
Stanowisko szkolenia ogniowego obejmuje:
• stanowisko właściwe SJ-08 odwzorowujące czołg
• stanowisko instruktora wraz z przewodami łączącymi
• stabilizowany zasilacz prostownikowy 24V/250A
• urządzenie wahliwe (na dodatkowe zamówienie)
Stanowisko właściwe jest ustawiane na urządzeniu wahliwym, które symuluje różne stany czołgu tj. postój, jazdę, krótkie przystanki. Takie skojarzenie urządzeń stanowiska pozwala na przeprowadzenie cyklu szkolenia ogniowego w warunkach zbliżonych do rzeczywistych.
Stanowisko instruktora pozwala na utrzymanie łączności szkolonej załogi z instruktorem prowadzącym szkolenie, a także nagłośnienie prowadzonych rozmów dla pozostałych słuchaczy. Umożliwia również kontrolę czynności wykonywanych przez szkoloną załogę oraz pomiar i rejestrację czasów realizacji wydanych poleceń.
Zasilacz stanowiska to zmodyfikowany, typowy zasilacz prostownikowy, stabilizowany – BAB24V/250A podłączany do sieci 3×380 V. Stanowi on, w połączeniu z wbudowanymi akumulatorami, zasadnicze zasilanie stanowiska.
SJ-09A – Stanowisko szkolenia dla załóg czołgu
T-72/PT-91 w zakresie mechaniki i prowadzenia POJAZDU.
Pojazd SJ-09A przeznaczony jest do szkolenia mechaników – kierowców czołgów T-72/PT-91 w zakresie kształcenia umiejętności prowadzenia pojazdu, prawidłowego posługiwania się mechanizmami sterowania i wyrabiania nawyku bieżącej obserwacji urządzeń kontrolnych, budowy i zasad działania mechanizmów i zespołów związanych z układami silnika, przeniesienia napędu, zawieszenia, bieżnym itp. przeglądów, obsług technicznych, konserwacji.
Załogę pojazdu mogą stanowić cztery osoby:
• instruktor i dwóch szkolonych zajmujących miejsca w kabinie pojazdu
• trzeci szkolony zajmujący miejsce mechanika – kierowcy w podwoziu
Pojazd składa się z dwóch podstawowych zespołów:
• podwozia czołgowego
• kabiny z atrapą lufy armaty
Kabina pojazdu jest zintegrowanym zespołem (typu modułowego) montowanym w miejsce wieży z łożyskiem, przeszklona, lekkiej konstrukcji o szczelności zabezpieczającej załogę przed wpływami atmosferycznymi. Dla prowadzenia prawidłowego szkolenia załóg i eksploatacji pojazdu kabina wyposażona jest m.in. w:
1. Zdublowany system sterowania dla instruktora umożliwiający:
• korygowanie ruchów mechanika – kierowcy w układzie sterowania skrętem
• wyłączenie sprzęgła
• hamowanie pojazdu.
2. Tablicę przyrządów kontrolno – pomiarowych instruktora dla kontroli parametrów pracy pojazdu oraz wprowadzania zmian tych parametrów na tablicy przyrządów mechanika – kierowcy w zakresie:
• temperatury płynu chłodzącego w układzie chłodzenia silnika
• spadku ciśnienia oleju w układzie smarowania silnika
• spadku ciśnienia oleju w skrzyniach przekładniowych
• braku paliwa
• ustawienia lufy armaty
3. Środki łączności.
4. Układ oczyszczania szyb, przyrządy obserwacyjne (dzienne i nocne dla instruktora).
